فەرەنسا هەڵمەتێکی نیشتمانی بۆ دەستبەرداربوون لە چەک بە ئاسانی دەستیپێکردووە

دەوڵەتی فەرەنسا هەڵمەتێکی نیشتمانی بۆ دەستبەرداربوون لە چەک بە ئاسانی دەستیپێکردووە کە تا دووهەمی مانگی کانوونی دووەمی داهاتوو بەردەوام دەبێت و حکومەتی فەرەنسا گرەو لەسەر وەرگرتنەوەی نزیکەی ٥ بۆ ٦ ملیۆن چەک دەکات کە بە شێوەیەکی نایاسایی لەبەردەستی تاکەکاندایە و ڕێگری لە بازرگانیکردنیان دەکات.

هەڵمەتەکە کە لەلایەن حکومەتەوە دەستیپێکرد بۆ هاندانی فەرەنسییەکان بۆ ڕادەستکردنی چەکی بێ مۆڵەتەکانیان، دەستیکرد بە بەرهەمهێنان، هەروەک وەزیری ناوخۆ، جیراڵد دەرمانان، لە تویتێکدا لە هەژماری خۆیدا لە پلاتفۆرمی “تویتەر” ڕایگەیاند، کە… خاڵەکانی کۆکردنەوەکە توانیان لە ماوەی تەنها ٣ ڕۆژدا ٢١ هەزار چەک و نزیکەی ٦٠ ٠  چەک بەدەستبهێننەوە.

بۆ ئاسانکاری پرۆسەکە، دەوڵەت ٣٠ ٠  خاڵی کۆکردنەوەی لە سەرانسەری وڵاتدا داناوە، لەنێویاندا لە ناوچەکانی دەرەوەی وڵات، زۆرجار لە بنکەکانی پۆلیس و بنکەکانی جەندرمەدا، هەروەها خزمەتگوزاری کۆکردنەوەی ماڵەوە بۆ ئەو کەسانەی کە جووڵەیان کەم بووەتەوە و خەڵکی فەرەنسی کە تێیدا دەژین، دانراوە ئیل دی لا ڤیل. فەرەنسا" بۆ ئەوەی بە چەک لە گواستنەوە یان لە ناوچە زۆر چڕەکاندا گەشت نەکەن.

بۆ ئەوەی ترسی لێپرسینەوەی یاسایی دروست نەبێت، ئەو کەسانەی لە ڕێگەی ئەم هەڵمەتەوە ئەم چەکانە دادەنێن یان تۆماری دەکەن، هیچ ڕێکارێکی یاسایییان بەسەردا نایەت.

ئەمەش چەکی ئاگرین و تفەنگی ڕاوکردن و تەقەمەنی بچووک دەگرێتەوە، کەمتر لە ٢٠  ملم، کە لەناو دەچن مەگەر میرات یان بەهای مێژوویی نەبێت.

وە سەرۆکی ژووری یەکێتییە نیشتمانییەکانی بازرگانانی چەکی فەرەنسا، ئیڤ گۆلێتی، لە بەیاننامەیەکدا بۆ “سکای نیوز عەرەبی” ڕایگەیاندووە، “ئەم چەکانەی کە لە میانی ئەم هەڵمەتە مێژووییە و یەکەمین هەڵمەتەدا لە فەرەنسا بڵاودەکرێنەوە، بەهایان نابێت و زۆرجاریش دەبێت یان تەنانەت سندوقی فیشەکی ڕاوکردن کە هەرگیز بەکارنەهێنراون، بەڵام کات یان بارودۆخەکە ڕێگەی نەدەدا پۆلیس و جەندرمەکان خاوەنەکانیان یان ڕاپۆرتەکانیان وەربگرن.

وەک خۆی دەڵێت، زۆرجار "لە ژێرزەمین یان لە دۆشەکدا هەڵدەگیرێت و زۆرجار پارێزراو نییە و، بۆیە ڕەنگە سەرچاوەی ڕووداوە ناوخۆییەکان بێت."

لە لایەکی دیکەوە ئاماژە بەوە دەکات کە "هەموو چەکی بێ مۆڵەت نایاسایی نییە، بۆ نموونە ئەو کەسانەی پێش ساڵی ٢٠ ١١ خاوەنی تفەنگی ڕاوکردن بوون، خەمی ئەم هەڵمەتەیان نییە مەگەر خاوەنەکەی نەگۆڕدرێت".

جگە لە فەرمانبەرانی حکومی و بریکارەکانی ئیدارە گشتیەکان کە بەرپرسیارن لە ئەرکی پۆلیس و پاراستن، تەنها ڕاوچی و تەقەکەرەکان ڕێگەیان پێدەدرێت دەمانچەیەک بکڕن لە فەرەنسا.

بەگوێرەی ڕۆژنامە فەرەنسییەکان ساڵانە 100 هەزار چەک لە فەرەنسا دەفرۆشرێن، ئەمەش وایکردووە فەرەنسا لەڕووی چەکەوە لە ئەوروپا پلەی دووەم بێت.

سەرۆکی ژووری یەکێتییە نیشتمانییەکانی بازرگانانی چەکی فەرەنسا، ئەم داواکارییە گەورەیە بۆ چەک لە وڵاتەکەیدا ڕوون دەکاتەوە و دەڵێت "ڕاوکردن لە فەرەنسا وەرزشێکی بەناوبانگە".

وە دەشڵێت: "ژمارەیەکی زۆر ڕاوچیمان هەیە بەبەراورد لەگەڵ وڵاتانی تری ئەوروپا. بەگوێرەی تۆمارکراوەکان نزیکەی یەک ملیۆن ڕاوچی لە فەرەنسا هەن، لەکاتێکدا ژمارەیان لە 400 هەزار تێناپەڕێت لە ئەڵمانیا، بۆ نمونە. پێشبینی دەکەین هەر ڕاوچییەک". بە تێکڕا خاوەنی سێ تفەنگە، ئەمەش واتە سێ ملیۆن چەک لە وڵاتەکەدا." تێکڕا".