بۆچی هێرشی ڕۆژئاوا دەکرێتە سەر قەتەر لە مۆندیالی ٢٠ ٢٢?
بۆچی هێرشی ڕۆژئاوا دەکرێتە سەر قەتەر لە مۆندیالی ٢٠ ٢٢?
بەگوێرەی ماڵپەڕی کەناڵی ئەلجەزیرەی قەتەری، ئەم هەڵمەتانە لە هەندێک کاتدا بە دۆسیەی گەندەڵی هەڵوێستی خۆیان ڕەوایەتی پێدەدا(دواتر قەتەر لەلایەن لیژنەی ئەخلاقی فیفاوە لێیان بێتاوان دەرچوو)، لە هەندێک کاتدا قەتەر مەلەفی مافی مرۆڤی لە بواری کرێکاریدا بەدەرکرد کە بەشدارییان لە... دروستکردنی ژێرخانی یاریگاکانی مۆندیال، و بۆ جاری سێیەم بە ڕێگریکردن لە هاتنی هاوڕەگەزبازان وبەرزکردنەوەی دروشمەکانیان. هەندێک پاساویان بۆ بایکۆتەکە هێنایەوە و گوتیان سیستەمی ساردکەرەوەی یاریگاکان بەشدارە لە دەردانیکاربۆن.
سەرۆکی ناوەندی ئاسۆی ئایندە بۆ ڕاوێژکاری لە کوێت، محەمەد سالم ئەلڕەشد، بابەتێکی نووسی کە ماڵپەڕی ئەلجەزیرە لەو بارەوە بڵاویکردۆتەوە، کە تێیدا ڕایگەیاندووەØ›
من بە تەواوی دەزانم قەتەر بە فەرمی ئەو هەڵبەستراوانەی لە ڕێگەی لێدوانی وەزیرە پەیوەندیدارەکانیەوە یان میدیا فەرمییەکانیەوە پووچەڵکردەوە، بەڵام هۆکاری ڕاستەقینە هەیە کە پەیوەندی بە ڕەگ و ڕیشەی بیرکردنەوەی ڕۆژئاوا و ئەوروپییەوە هەیە سەبارەت بە جیهانیئیسلامی و وڵاتەکانی و گەلەکەی، هەر لە سەرەتای ساڵی ڕابردووەوە ململانێی نێوان ڕۆژهەڵاتی ئیسلامی و ڕۆژئاوای ئەوروپا وهەڵمەتەکانی شێواندن و ڕاکێشانی عەقڵیەتی ڕۆژئاوا بۆ سەر هەرێمی عەرەبی-ئیسلامی زاڵ بە چەواشەکردنی گەلانی ڕۆژئاوا کە گەلانیئەم ناوچەیە کۆمەڵێکی سەرەتایی و نەزان و ناڕەوا و دواکەوتوون خەڵک لە بەڕێوەبردنی کاروبارەکانیان و خۆیان و کاروبارەکانیان.
وە سیمبولی میدیایی لە سینەما و تەلەفزیۆن و زنجیرەکاندا لەسەر وێنەی عەرەبی بەربەری و دواکەوتوو و داخراو جێگیر بوو، و ئەوەی کەتاکە ئامرازی جووڵەی ئەو "وشتری گەمژە"یە، و کە شوێنی نیشتەجێبوونی ئەو "خێوەتە ڕەشەکان"ە، و عەرەبەکەش موسڵمان وەک"سندووقێکی پاودەر" یان "تیرۆریست" چەشنە کۆنەپەرستانە، و ئەوەی کە جیهان نەیکردووە ئەو لە خراپەکانی تیرۆرەکەی ڕزگاری دەکات. لەگەڵ تێپەڕبوونی کات و لەگەڵ کرانەوەی جیهانی و ڕەتکردنەوەی دروشمەکانی هەرێمی عەرەبی بۆ هاوڕەگەزبازی و ڕزگاریخوازی، بوو بەچەشنە چەشنە وێناکردنی وێنەی دەروونیی میدیای ڕۆژئاوایی بۆ گەلانی ناوچەکە وەک "گەلانی هەرسکردنی مافی مرۆڤ" و"سەرکوتکردنی ئەو... ژینگەی جیهان بە نەوتەکەیانەوە.”
بەڵام میوانداریکردنی قەتەر بۆ مۆندیالی ٢٠ ٢٢ هەموو ئەم وێنە دەروونییەی هەڵوەشاندەوە کە بەدرێژایی دەیان ساڵ کێشرابوو. قەتەر، لەڕێگەی پلانی مەیدانییەوە بۆ دروستکردنی ژێرخانی سەرسوڕهێنەر و بەرنامەی پلاندانان، و دروستکردنی ژێرخانی بەهێز بۆ یاریگاکانیمۆندیالØ› گەلانی ڕۆژئاوا (لەوانەش هەوادارە بەشداربووەکان) و میدیای ڕۆژئاوا بەهۆی شارستانیەتی سەرووی بەکارهێنانی وزەی پاک وشارە زیرەکەکان و پێشکەوتنی شارەکانەوە سەرسام بوون. قەتەر بە میوانداریکردنی ئەم چاپەی مۆندیال، دەوڵەتێکی شارستانی و گەشاوەو پێشکەوتووە لە نێوان شارە ئاوەدانەکانی کەنداو، ئەوەی خراپتر ئەوەیە خەڵکی قەتەر و گەلانی کەنداو کەسانی هۆشیار و شارستانین و لەزمانەکان تێدەگەن لە ڕۆژئاوا و ڕۆژهەڵات، و بەشدارییەکی کاریگەر بکەن لە سەرکەوتنی ڕووداوێکی جیهانی بە ئاستێکی مەدەنیپێشکەوتوو.
وە لەبەرئەوەی قەتەر هەوڵی کردەیی داوە بۆ نیشاندان و بانگەشەی ئیسلام لەڕێگەی کراوەیی و دیالۆگی جیهانییەوە لەڕێگەیبەشداریکردنی دامودەزگا و سیمبولەکان کە مامەڵە لەگەڵ بەخشندەیی و سوارچاکی و میوانداری و بەها بەرزەکان دەکەن لەگەڵ میوانەبەشداربووەکاندا، ئەمەش هەموو ئەو وێنە دەروونیانەی سڕیوەتەوە کە... ڕۆژئاوا لەبارەی عەرەب و وڵاتانی کەنداوەوە وێنەیان کێشا. وەکوێنەی تیرۆر و توندوتیژی و دواکەوتوویی.
بۆیە; میدیای ڕۆژئاوایی و دەستەی سیاسەتمەدارانی ڕۆژئاوایی – جگە لە دامودەزگا ڕقاوی و ئیرەیی بەخشەکان- ترسی ئەوەیان هەیە کەگەلانی ڕۆژئاوا بە تایبەتی و گەلانی جیهانی کاریگەریی بەنرخی ئیسلام و بەخشندەیی عەرەب و ئاسۆی پێشکەوتووی خەڵکی قەتەر و... گەلانی ناوچەی کەنداو، و ئەو وێنە دەروونییە گەندەڵە (کەم گەشەسەندن، تیرۆر، کۆیلایەتی، ...) دەسڕدرێتەوە. ).
مانگێک چالاکیی گۆشەیی لەگەڵ مانگێک داکۆکیکردن و کاری بەهاکاندا دەبێت، کە وێنەیەکی نوێی یەکێک لە شارەکانی جیهانیموسڵمانانی ئەمڕۆ دەکێشێت. وە بانگەوازەکەمان بۆ هەموو موسڵمان و عەرەب و کەنداو کە نمونەیەک بن بۆ ئەو خەڵکەی کە دێن بۆ بینینیحەقیقەتمان وەک موسڵمان، قەتەر دەرفەتێکی بۆ موسوڵمانان ڕەخساندووە کە سودمەند بن لە بەهێزکردنی وێنەی عەقڵی موسڵمانان.
ڕەنگە ئەمە وەڵامی ئەو پرسیارە بداتەوە: بۆچی سەرۆکەکانی ڕۆژئاوا بەشدارییان نەکرد? چونکە ئەوان - بە سادەیی - ترسیان لەوە هەیەکە بەشدارییەکانیان شەرعیەت و واقیعبینی میدیایی بەو ڕێوشوێنانە ببەخشێت کە قەتەر گرتوویانەتەبەر لە ڕێگەدان بە گەلانی ناوچەکە بۆتێگەیشتن لە ڕاستییەکانیان، هەروەها هەموو ئەو شتانەی کە سەرکردەکانی ڕۆژئاوا لە دەیەکانی ڕابردوودا کێشراون، ڕەنگە بەشێکی گەورەبسڕنەوە لە ماوەی مانگێکدا لە ڕێگەی ڕووداوێکی تۆپی پێی جیهانییەوە.
