کازاخستان بەهۆی نزمی ئاستی دەریای خەزەرەوە باری نائاسایی لەسەر دەریای خەزەر ڕادەگەیەنێت
کازاخستان بەهۆی نزمی ئاستی دەریای خەزەرەوە باری نائاسایی لەسەر دەریای خەزەر ڕادەگەیەنێت
دەسەڵاتدارانی کازاخستان لە شاری ئاکتاو پایتەختی ناوچەی مانگستاوی ڕۆژئاوا باری نائاسایییان ڕاگەیاند بەهۆی جددیەتی دۆخیدەریای خەزەر بەهۆی نزمی ئاستی ئاوەکەیەوە کە گەورەترین ئاوی داخراوە لە جیهاندا.
تۆڕی هەواڵی باڵکان کە تایبەتە بە کاروباری ئەوروپای ڕۆژهەڵات و ئۆراسیا، لە زاری بەرپرسانی ئەنجومەنی شار لە ئاکتاو بڵاویکردەوە،ئاستی زۆر نزمیی دەریای خەزەر مەترسییەکی گەورە لەسەر پیشەسازی دەریایی دروست دەکات.
زولفیە سلێمینۆڤا، وەزیری ژینگەی کازاخستان، قەیرانی سەر دەریای خەزەری بە "زۆر ئاڵۆز" وەسف کرد، چونکە بەردەوامی دابەزینی بۆدابەزینی ئاستی ڕووبارەکانی ئۆرال و ڤۆڵگا گەڕاندەوە، کە لە بەرامبەردا بەدەست کەمی بەفربارینەوە لە وەرزی زستاندا دەناڵێنن لە کاتێکداکە... بەکارهێنانی ئاو زیاد دەکرێت و تەرخان دەکرێت بۆ بەکارهێنان لە وێستگەکانی کارەبای ئاوی لە ڕووسیا.
سولەیمێنۆڤا ئاماژەی بەوەشکرد، هەرچەندە زۆرێک لەو وڵاتانەی هاوسنوورن لەگەڵ دەریای خەزەر، سەرنجیان بۆ پرسی پاشەکشەی ئاویدەریاکان ڕاکێشاوە، بەڵام دەبێت ڕێوشوێنی کاریگەر بگرنەبەر.
ڕاگەیاندنی باری نائاسایی نوێنەرایەتی ڕێگایەکی نوێ دەکات بۆ کازاخستان، بەو پێیەی پێشتر وەزارەتی ژینگەی ئەو وڵاتە ئامادە نەبوودان بەو کێشەیە بنێت، وەک وەزارەتەکە لە حوزەیرانی ٢٠ ٢١دا ڕایگەیاندبوو کە "هەڵاوسان لە ئاستی دەریای خەزەر" ئاساییە و... بەهۆیسروشتییەوە، و لەو کاتەدا ئاماژەی بەوەدا کە ئاستی ئاوی دەریا لە ساڵانی ١٩٣٠ تا کۆتاییەکانی حەفتاکان بە سێ مەتر کەمیکردووە،پێش ئەوەی دووبارە بەرزبێتەوە.
دەریای خەزەر لە پێنج وڵاتدا کەناراوەکانی هەیە کە بریتین لە ئازەربایجان، ئێران، کازاخستان، ڕووسیا و تورکمانستان، کە ئەو بەشەی کەدەکەوێتە کازاخستان کەمترین قووڵی هەیە، ئەمەش وایکرد بەرپرسانی ئەوێ پێش باقی وڵاتانی دیکە زەنگی ئاگادارکردنەوە لێبدەن.
پێویستە بگوترێ پاشەکشەی دەریای خەزەر لە کەناراوەکانی کازاخستان لە ساڵی 2005 دەستی پێکرد و لەو کاتەوە ئاستەکەی مەتر و نیودابەزیوە، بەڵام دەسەڵاتداران تاڕادەیەکی زۆر هەڵوێستی بێدەنگیان گرتووەتەبەر هەرکاتێک ژینگەپارێزان و چالاکوانان هاوبەشی خۆیان بننیگەرانییەکان بە بڵاوکردنەوەی وێنە و ڤیدیۆ.. بنی دەریای بەرچاو بە بەردەوە بڵاوبووەتەوە، هەندێکجار سەدان مەتر درێژ دەبێتەوە بۆکەنارەکان.
